سفیر نوروز به مثابه پنجره‌ای جدید برای دیپلماسی ایران
عابد اکبری، کارشناس مسائل بین‌الملل طی یادداشتی برای میزان به ژئوپلتیک تمدنی نوروز و گستره جغرافیایی آن پرداخته است.
در ادامه این یادداشت را می‌خوانید:
در ژئوپلتیک تمدنی نوروز و گستره جغرافیایی آن، اقوام متنوعی به تدریج مهاجرت کردند و در آن گستره ساکن شدند و فرهنگ و بنیان‌های تمدنی آن را پذیرفته‌اند. این اقوام هرگز در دوره‌های تاریخی مختلف احساس طرد و دگربودگی نداشته و همواره در فرصت‌های شکل‌گرفته بر این فرهنگ و علقه‌های مشترک خود تاکید کرده‌اند.
دلیل این امر نیز این بوده است که حوزه تمدنی نوروز از قدیم یک نظام طبیعی متکثر داشته و بر همین اساس توانسته تمدنی مستقل باشد که از سوی سایر فرهنگ‌ها به رسمیت شناخته شود.
پذیرش تنوع فرهنگ‌ها در این منطقه موجب شده تا پیوستگی‌های درون‌قومی و میان‌قومی نوروز بر شالوده‌ی فرهنگ بنا شود. بنا به همین ویژگی و به‌رغم تفاوت سیاسی و ایدئولوژیک در نظام سیاسی و حکمرانی، همه آنها بر فرهنگ و سنت نوروز به‌عنوان عنصری بسیار کارآمد در نزدیکی ملت‌ها، اشتراک نظر دارند. این مسئله می‌تواند راهنمای اصلی راهبرد‌های دیپلماسی ایران باشد.
یکی از مهم‌ترین امتیازات دستگاه دیپلماسی ایران برای برقراری روابط با کشور‌های حوزه تمدنی ایران فرهنگی، بهره‌مندی از ریشه‌های فرهنگی مشترک است. برای بهره‌برداری از این ظرفیت، ایده اعزام یک «سفیر نوروزی» از سوی دولت جمهوری اسلامی ایران به کشور‌های مختلف برگزارکننده نوروز می‌تواند راهگشا باشد.
این اقدام نهتنها فرصتی برای تقویت روابط دوجانبه با کشور‌های همسایه و منطقه است، بلکه می‌تواند به‌عنوان یک گام استراتژیک در جهت تقویت چندجانبه‌گرایی در سیاست خارجی ایران عمل کند.
در شرایطی که به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی، مسیر‌های دیپلماتیک سنتی با محدودیت‌های مواجه شده‌اند، جشن نوروز می‌تواند به‌عنوان یک محمل جدید برای گسترش روابط با کشور‌های مختلف، به‌ویژه در آسیا و قفقاز، ایفای نقش کند. این اقدام نه تنها به تقویت ارتباط با کشور‌های همسایه منجر می‌شود، بلکه می‌تواند به‌عنوان سکویی برای تقویت روابط ایران با نهاد‌های بین‌المللی و سازمان‌های منطقه‌ای نیز عمل کند.
مهم‌تر از آن، اعزام سفیر نوروزی می‌تواند ابزاری مؤثر برای تقویت «سیاست همسایگی» دولت چهاردهم باشد. در حالی که دولت فعلی به‌دنبال تقویت و گسترش روابط با کشور‌های همسایه به‌ویژه در حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی و امنیتی است، حضور ایران در جشن‌های نوروزی می‌تواند این سیاست را به‌طور عملیاتی تقویت کرده و همبستگی فرهنگی و اقتصادی میان ایران و کشور‌های منطقه را افزایش دهد. اینگونه همکاری‌ها می‌تواند در تقویت زیرساخت‌های اقتصادی، پروژه‌های مشترک و مقابله با چالش‌های امنیتی منطقه‌ای، نظیر تروریسم و افراط‌گرایی، تاثیرگذار باشد.
نوروز، به‌عنوان یک جشن جهانی که در بیش از بیست کشور مختلف برگزار می‌شود، فرصتی بی‌نظیر برای معرفی فرهنگ و تمدن ایرانی به جهانیان است. در این زمان، ایران می‌تواند با ارسال پیام‌های صلح، دوستی و همبستگی، تصویری مثبت از خود به دنیا ارائه دهد و در مقابل تلاش‌های منفی و تبلیغات علیه کشور، روایتی متفاوت از تهران شنیده خواهد شد. این اقدام به‌ویژه در شرایطی که ایران تحت فشار‌های اقتصادی و سیاسی است، می‌تواند به‌عنوان یک استراتژی برای کاستن از آثار منفی برخی تنش‌ها و جلب حمایت‌های بیشتر از سوی کشور‌های هم‌سو و فرامنطقه‌ای مورد استفاده قرار گیرد همانگونه که در مناسک نوروزی امان نیز توصیه شده تا در ایام نوروز کدورت‌ها را کنار گذاشته و صلح و دوستی را جایگزین نماییم.
فراتر از روابط دوجانبه، جشن نوروز می‌تواند به محملی برای تقویت روابط چندجانبه میان ایران و دیگر کشورها، به‌ویژه در زمینه‌های اقتصادی، تجاری، فرهنگی و علمی تبدیل شود. این امر به ویژه با توجه به چالش‌های اقتصادی و محدودیت‌های تحریمی، می‌تواند در گسترش همکاری‌های ایران بویژه تقویت نقش سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو (ECO) و ارتباط موثرتر با سازمان شانگهای، و همچنین کشور‌هایی که در جغرافیای فرهنگی مشابه ایران قرار دارند، کمک کند. با استفاده از این فرصت، ایران می‌تواند در کنار ارتقاء روابط دوجانبه، به گسترش سیاست‌های چندجانبه‌گرایانه خود بپردازد و نفوذ خود را در سطح جهانی نیز تقویت کند.
سخن پایانی آنکه اعزام یک «سفیر نوروزی» از سوی جمهوری اسلامی ایران به کشور‌های مختلف برگزارکننده این جشن نه تنها اقدامی فرهنگی و نمادین است، بلکه گامی مهم در راستای تقویت دیپلماسی ایران در دوران حساس کنونی به شمار می‌رود. این حرکت می‌تواند به ایران کمک کند تا با بهره‌برداری از دیپلماسی فرهنگی، روابط خود را در سطح منطقه‌ای و جهانی گسترش دهد و جایگاه خود را در برابر چالش‌ها و فشار‌های خارجی تقویت کند و در نهایت «تصویر از ایران» را ارتقا دهد.
انتهای پیام/